धनगढी, ११ माघ । भिटामिन बी-१२ को कमी साइलेन्ट किलरको रूपमा देखा पर्न सक्छ । वास्तवमा, यसको कमीले कुनै पनि उमेर, लिङ्ग वा भौगोलिक स्थानका मानिसलाई असर गर्न सक्छ ।
भिटामिन बी-१२ को कमीले मानसिक स्वास्थ्य समस्या, हृदयरोग र मृत्यु समेत हुनसक्छ । यस साइलेन्ट किलरबाट बच्न समय-समयमा शरीरमा यसको मात्रा (उपस्थिति ) जाँच गर्नुपर्छ ।
भिटामिन बी-१२ ले शरीरको रक्तकोष निर्माण, स्नायु प्रणालीलाई स्वस्थ्य राख्न तथा डीएनए उत्पादनका लागि महत्त्वपूर्ण भुमिका खेलेको हुन्छ ।
यसको कमीले निम्न समस्याहरू उत्पन्न हुन सक्छन:
१. रक्तअल्पता (एनीमिया)-
कमजोरी, थकान, र चक्कर लाग्ने समस्या।
छालामा पहेँलो वा फुस्रो देखिनु।
२. स्नायु प्रणालीका समस्या-
हातखुट्टा सुन्निने वा झमझम गर्ने।
सन्तुलन गुमाउने वा चालमा समस्या।
सम्झना कमजोर हुनु वा एकाग्रता गुमाउनु।
३. मानसिक स्वास्थ्य समस्या:
डिप्रेशन वा चिडचिडेपन।
भ्रम वा मानसिक अस्थिरता (गम्भीर अवस्थामा)।
४. जिब्रो र मुखका समस्या
जिब्रोको रंग रातो र दुख्ने।
मुखमा घाउ वा जलन।
५. हृदय(मुटु) र रक्त प्रणालीमा प्रभाव:
होमोसिस्टीनको स्तर बढ्ने, जसले हृदय रोगको जोखिम बढाउँछ।
कमि हुनुका कारणहरू:
-मासु, अण्डा, दूध जस्ता जनावरजन्य खाना नखाने।
-पेटको समस्या (जस्तै, पेटको अम्लीयता, पेटको सर्जरी, वा पेटमा हुने रोगहरू)।
-वृद्धावस्था।
-विशेष औषधिको सेवन (जस्तै, एण्टासिड्स वा मेटफर्मिन)।
उपचार:
भिटामिन बी-१२ युक्त खानेकुरा (जस्तै मासु, माछा, अण्डा, दूध) खानु।
भिटामिन बी-१२ पूरक औषधि लिने।
रोकथाम –
भिटामिन बी–१२ को कमीबाट बच्न के खाने ?
भिटाटामिन बी–१२ एउटा यस्तो पोषक तत्व हो जुन शरीरमा प्राकृतिक रुपमा बन्दैन । त्यसैले यो शरीरलाई दिनका लागि यस्ता खाद्य पदार्थको सेवन गर्न आवश्यक छ जुन यो भिटामिनले भरपुर होस् । यसका साथै डाक्टरको परामर्श लिएर केही सप्लिमेन्ट पनि लिन सक्नुहुनेछ !
मिटामिन बी –१२ का केही मुख्य स्रोतमा अण्डा, पोर्क, डेरी उत्पादन–दुध, पनिर, दही, शेलफिस इत्यादि पाइन्छ । केही प्रकारका अन्नमा पनि यो प्रचुर मात्रामा पाइन्छ । केही तरकारी जस्तै पालुङ्गो, चुकन्दर, चना पनि यसका प्रमुख स्रोत हुन् ।
गम्भीर अवस्थामा डाक्टरको सल्लाहमा इंजेक्सन लिनुपर्ने हुन्छ ! यदि यस्तो समस्या छ भने चिकित्सकसँग परामर्श लिनु उत्तम हुन्छ।
इश्वर चापागाईं नबिन (स्वास्थ्यकर्मी )
हृदय मेडिकल तथा चिरायु स्वास्थ्य क्लिनिक चनौली
